بررسی نژاد های مختلف قناری

نژاد های آواز خوان (song canaries)

 واتر اسلگر (Water slager) (Water warbler) :

جزو قناریهای آوازه خوان طبقه بندی میشود. از نظر اهمیت در مرحله بعد ازرولر قرار گرفته و در بلژیک پرورش داده میشود. از نظر شکل کلی بدن شبیهقناری رولر می باشد ولی کمی درشت تر از آن است. تفاوت اصلی بین این دو نژاددر طرز خواندنشان است که در نژاد واتر اسلگر با صدای هق هق یا بغض همراهمیباشد و به نظر بلند و گوشخراش می آید. همانطور که گفته شد قناری رولرتنها ۴ نوع آواز اصلی دارد ولی قناری واتر اسلگر ۱۷ نوع آواز دارد که البتههمه آنها در یک پرنده جمع نمی شود. این نژاد بر خلاف قناری رولر برایخواندن برخی آوازها دهانش را باز نگه می دارد. تنها رنگ موجود در این نژادزرد روشن است و رنگ دیگری ندارد.

تیم برادو اسپانیایی(Spanish timbrado) :

این نژاد نیز جز قناریهای آواز خوان است و همانطور که از نامش بر می آیدبه کشور اسپانیا تعلق دارد. ظاهر آن شبیه قناری وحشی است و طولش به۱۳سانتی متر می رسد و فرم کلی بدن و سر او خیلی گرد و دوست داشتنی می باشد. آواز های متعدد می خواند که با سایر نژاد های آواز خوان قناری تفاوت دارد وصدایش مانند زنگ است.

 آمریکایی(American) :

نژاد تازه ای به نام آمریکایی نیز وجود دارد که هنوز در ابتدای راهاصلاح نژاد است ولی دارای پر وبال رنگی بوده و صدایش نیز شبیه قناری رولراست.

قناری آواز خوان(موقوم):

آواز خواندن قنارینر امری طبیعی است که بوسیله آن با افراد اجتماع خود ارتباط برقرار می کندو این شایعه که آواز خواندن قناری در هنگام ناراحتی و افسرد گی پرنده باآواز خواندن در زمانهای دیگر متفاوت است نادرست میباشد زیرا پرنده افسردهآواز نمی خواند و هیچگاه آواز غمگین و حزن آلود سر نمیدهد ولی نوع آوازخواندن پرنده تحت تاثیر صدای محیط اطراف و همچنین آموزش می تواند تغییریابد ,یعنی صداهای مختلف محیط در فراگیری و تند خوانی و کند خوانی و یا زیرخواندن و یا بم خواندن وحتی کشش صداها موثر است حتی می تواند لحن خواندن ( طنین یا آکوستیک ) را تغییر دهد .بیشتر این تغییرات اکتسابی هستند . یکیاز معروفترین نژادها یی که جهت خواندن نگهداری و تربیت می شوند ,نژاد رولرآلمان است که تنها آواز خاصی را آموزش می بیند .نژادهای دیگری نیز وجوددارند که برای این کار آموزش می بینند وهر یک علاقمندان خاص خود را دارندولی در ایران هیچ یک از این نژادها مورد پسند قرار نگرفته است .اساتیدمحترم به آواز خوانی گله ای و معمولی و بدون اصول (دهن رسمی )می گویند. ایناساتید به پرورش و آموزش نوعی آواز بنام مو قوم مشغولند و زحمت بسیاری رابرای تربیت یک قناری در طول یک سال متحمل می شوند ولی پرنده هایی را که جهتآموزش انتخاب می کنند دارای نژاد خاصی نیستند اما ترجیح می دهند قناریانتخاب شده دارای خصوصیات زیر باشد .۱-جثه قناری میانه باشد نه خیلی درشت و نه خیلی ریز. ۲-داشتن مقداری فر(رگ) د ر تنه پرنده بسیار خوب است. ۳- سری گرد و بزرگ وچشمانی درشت داشته باشد . ۴-بسیاربهتر خواهد بود که سابقه و استعداد یادگیری در نسل های گذشته را داشته باشد . ۵-رنگپرنده تاحد امکان روشن باشد.نظیر سفید, لیمویی, پرتقالی کمرنگ, ماستی (تاکید بر روی رنگهای سفید و ماستی بیشتر است ) احتمالا نام موقوم برگرفتهشده از مقام یا مقام دار می باشد که بمرور زمان در زبان محاوره به موقومتغییر پیدا کرده است.آواز خواندن دراین سبک دارای ردیف مخصوص به خود میباشد اگر قناری موقوم بخشهای آواز را ردیف بخواند موقوم است واگر ردیفنخواند باز هم موقوم می باشد اما از ردیف خارج خوانده است ولی اگر تکه ایاز آواز قناری های رسمی را بجای یکی از بخشها ی ردیف اضافه کند دیگرموقومنیست و به آن دهن دار می گویند. یک قناری موقوم ممکن است بخشی از آوازش رابر حسب طنین و بمی و لطافت صدایش بسیار زیبا تر از بخشهای دیگر بخواند .یکیسر دهن را یکی وسط دهن را و دیگری پس دهن .اما بخش اصلی و اساسی در موقوم ورابط اتصال بخشهای مختلف آواز در موقوم خوانی وجود قسمت زنگی آن است یعنیاگر درآواز قناری زنگی نباشد دیگر موقوم نیست بخش آواززنگی به سه دستهتقسیم می شود زنگی لوله ای- زنگی نعلبکی - زنگی گیلاسی) واگر درهنگامخواندن - قناری موقوم دو زنگی مختلف را پشت سر هم بخواند به آن برگردان میگویند .بطور کلی ردیف آواز موقوم به چهار بخش تقسیم می شود .اسامی هر یک ازاین بخشها برمبنای ظرافت وبمی صدا وکشش صدای پرنده تغییر می یابد ولی ردیفاصلی یکی می باشد دراین ردیف زمانی که پرنده مشغول به خواندن بخش جام جاماست این عمل۵ باریا ۵ واحد زمانی تکرار می گردد.پرنده هایی که جام جامرا تند تر می خوانند برای رعایت فاصله زمانی صدای زیری را به انتهای بخشاضافه مینمایند. بدین وسیله هم فاصله زمانی رعایت میشود و هم بخش جام جامبه بخش لی لی لی لی بهتر و دلنشین تر اتصال می یابد.میتوان گفت که هم شمارشمی دانند و هم زمان را می شناسند .بخش لی لی لی لی نیز بهتر تیب قبل اجرامی گردد و بعد از آن جام جام سنگین تراز نوبت اول تکرار شده و در انتها باصدای زیر به زنگی تبدیل می شود به این ترتیب یک زنگی اجرا شده است و اگر لیلی لی و جام جام و زنگی دوباره تکرار گردد دو زنگی بحساب می آید . اگر اینردیف را رعایت نکنداصطلاح از وسط دهان خوانده است را به کار می برند.اسامیهر چهار بخش آوازی با تغییر لهجه و طنین و کلفتی و نازکی صدا تغییر مییابد .سر دهن معمولا بصورت لی لام هور و بعد ازآن پیس قور و یا بدون لی لامهور و تنها با پیس قور و یا تنها با صدای بلبل آغاز می گردد .پرنده ای کهسردهن را بم میخواند اگر بلافاصله سردهن را تکرارکند به قسمت دوم آن زیر میگویند ممکن است قناری سردهن را با زنگی اغاز کند که آوازش را برحسب نوعزنگ نامگذاری می کنند. جام جام را بر حسب کلفتی و نازکی صداومحل خواندن آندر طول ردیف چاپ چاپ, چیا چیا نیز می گویند. لی لی لی لی نیز به همین گونهنام گذاری می شود و آن را لولولولو و یا لیولیو نیز می نامند. در موقومبازی دو اصل اساسی :آواز شناسی و آموزش آواز وجود دارد که هر فرد با علاقهای می بایست با آن اشنا باشد .آواز شناسی تنها با تهیه پرنده آواز خوان وگوش دادن به صدای پرنده و یا با تهیه نوارهایی که مخصوص این کار وجود داردامکان پذیر است و نمی توان در چند جمله و یا با چند توصیه کوتاه آن راآموخت ,اما برای آموزش آواز موقوم به قناری می توان از جزوه ها و توصیه هایاساتید اهل فن استفاده نمود و از آن سود جست .بخشی از نکات مورد توجهاساتید به شرح زیر می باشد . برای آغاز کار ابتدا باید یک تا دو جوجه کهتازه شروع به خوردن تخم مرغ کرده اند تهیه نمود.سن جوجه ها در این زمانبین۲۲ تا۲۵ روز میباشدانها را به محیطی کوچک و خلوت و بدون سروصدا که صدایهیچ پرنده دیگری شنیده نشود برده و توسط نوار کاست آموزش را آغاز کرده و یااینکه آنها به یک قناری موقوم دیگرکه به استاد معروف است سپرده شوند وسراسر سال را توسط استاد آموزش ببینند,اگراز نوار کاست استفاده میشود بایدصدای پخش صوت بسیار کم باشد معمولا از پخش صوت های دولبه برای این کاراستفاده می شود . روزانه بین۲ الی ۳ ساعت آموزش کافی است اماقبلا لازم است که دور موتور پخش صوت را کمی پایین آورده تا سرعت خواندنمقداری کند تر از حالت معمولی شده باشد .اگر قناری موقوم در اختیار ندارید وقصد استفاده از پخش صوت را دارید حداقل به دو عدد نوار کاست نیاز خواهیدداشت که یکی بصورت ریزه خوانی و بزوار کپی شده باشد و نوار دیگر آواز اصلیپرنده را در خود جای داده باشد .جوجه ها را میبایست حدودا تا ۴ ماهگیبا نوار ریزه خوانی و از۴ماهگی به بعد با نوار اصلی آموزش داد . اساتید فندر همان ۳یا۴ ماه اول از روی ریزه خوانی جوجه ها پی میبرند که آنها آوازموقوم را فرا میگیرند و یا برای این کار مناسب نیستند.همین نکته تفاوت بینحرفه ای ها و افراد آماتور را مشخص می کند بنا براین سعی کنید با مراجعه بهاین اساتید و استفاده از تجربیات آنها نسبت به پرورش موقوم اقدام نماییدتا نتیجه کاری را که یکسال تمام وقت شما را خواهد گرفت به درستی ببینید .بخاطر داشته باشید که جوجه های شما ممکن است موقوم را بخوانند اما بدلیلزیر بودن صدایشان مورد پسند واقع نگردند پس سعی کنید جوجه های انتخاب شدهبا مشخصاتی که مورد نظر موقوم بازان است تطبیق داشته باشند, به این روشآموزش روش چسبنده می گویند .روش آموزش دیگری نیز وجود دارد که به روش چکیدهمعروف است .منظوراز چکیده این است که جوجه ها متعلق به پدری باشند کهموقوم می خواند وهمان پرنده خودعهده دار بزرگ کردن جوجه ها شده باشد وهنگامیکه جوجه ها تخم مرغ خور شد ند با پرنده نر به مکانی دیگر منتقل شوند ویا ماده را ازآن محل دور کرده باشند تا جوجه ها صدای جیک مادر را نشنوند .معمولا برای این کار از ماده هایی استفاده می کنند که سروصدای زیادیندارند اساتید اعتقاد دارند که در روش چسبنده جوجه ها قبل از تولد یعنی حتیدرون تخم هم نباید صدای قناری بیگانه ای راغیراز قناری موقوم بشنوند تاآواز دلنشین و مسحور کننده موقوم بوجود آید .

نژاد های رنگی (Color canarie)

رنگ طبیعی و اولیه قناری (همانند انواع وحشی آن) سبز بوده است. اولینرنگ بوجود آمده از قناری های سبز وحشی در قرن ۱۷ رنگ زرد می باشد که حتیامروزه نیز بسیاری از مردم قناری را با رنگ زردش می شناسند و این رنگمحبوبیت خاصی در نزد عوام دارد. بلافاصله بعد از آن با جفت کردن قناری هایزرد و در اثر موتاسیون در سال ۱۶۶۷ قناری سفید نیز در آلمان تولید شد. قناری سفید آلمانی دارای ژن غالب سفیدی و نوع انگلیسی آن که از سال ۱۹۱۲بوجود آمد دارای ژن مغلوب است. قناری قرمز- نارنجی از حدود سال ۱۹۲۰و  با جفت کردن قناری با سهره سرخ بوجود آمده است. از سال ۱۹۵۰رنگ کرم مات از امتزاج قناری نر قرمز-نارنجی با قناری ماده قرمز کم رنگ درکشور آلمان بوجود آمد. قناری مشکی نیز وجود دارد که کلیه شاهپر ها و پرهایدم او به رنگ قهوه ای تیره (متمایل به سیاه) بوده و فقط لبه های این پرهایک نوار باریک زرد متمایل به قهوه ای دارد. رنگ خاکستری تیره نیز از سال۱۹۹۰در کشور هلند بوجود آمده است. سایر رنگ های متفرقه نیز به تدریج بوجودآمده اند که از آن جمله میتوان از رنگ های سوخته و شتری و آهویی ولیمویی و پرتقالی و صورتی و زیتونی و آبی نام برد.

نژاد های با فرم بدنی خاص (type canaries)

لانکشایر(Lancashire) :

دارای جثه بزرگ بوده و طول آن به ۱۹ تا ۲۳ سانتی متر می رسد. ناحیه پشتسر آن صاف تر از نورویچی و یورکشایر است و دو نوع کاکل دار بدون کاکل دارد. تنها رنگ های خالص آن رنگ زرد و به ندرت سفید است. تصور می شود که برایاولین بار در ناحیه لانکشایر از نژاد هلندی بوجود آمده است و سر منشا سایرنژادهای درشت انگلیسی مثل یورکشایر می باشد.

یورکشایر (Yorkshire) :

جزء قناری های درشت می باشد و طو لش به ۱۷ الی ۱۹ سانتیمتر می رسد برای اولین بار در سال ۱۸۷۰ از نژاد لانکشایر در انگلستان بلژیکو نروژ بوجود آمده است. سر آن گرد بوده و چشم ها در مرکز سر قرار داشته وپرهای بالای چشم حالت ابروی پهنی را ایجاد می کند. شانه های آن پهن و گرداست. از پشت سر تا انتهای دم در یک امتداد قرار می گیرد. پرهای آن کوتاهابریشمی پر پشت و چسبیده به بدن است. این نژاد به خوبی جوجه هایش را پرورشمی دهد و نیازی به قناری پرستار(حمال) ندارد ولی باید توجه داشت که به خاطرجثه درشتش باید قفس جفت گیری و لانه بزرگتری در اختیار او قرار داد. درتغذیه جوجه ها پرنده نر نسبت به پرنده ماده نقش مهمتری دارد و از اینرو میتوان به پرنده ماده اجازه داد تا ۲الی۳ دوره تخمگذاری کند و مسئولیت ادامهپرورش جوجه ها را به جفت او واگذار کرد. اما باید در نظر داشت که به پرندهماده ای که فقط یکسال دارد بیش از یک دوره اجازه تخمگذاری نداد.

نورویچی(Norwich) :

این نژاد متعلق به ناحیه نرویچ در شرق انگلستان بوده و جثه ای نسبتادرشت با طولی در حدود ۱۵تا۱۶ سانتی متر دارد ناحیه شانه ها سینه و پشت ای